Gecikmiş dil ve konuşma sorunu olan çocuklar dil gelişimi açısından yaşıtlarının geçtiği aşamalardan geçmez. Yaşıtları
- ilk sözcüklerini (anne, baba, mama, dede gibi)12 aylıkken söylemeye başlarlar.
- 18 aylık olduklarında günlük yaşamları içinde önemli olan 50 sözcüğü (gel, git, kalk, kedi, hav, otur, uff gibi) kendiliğinden söylerler.
- 24. aydan itibaren hem sözcük dağarcıkları artar hem de 2 ya da daha fazla sözcükten oluşan cümleler kurmaya başlarlar.
- 3 yaşında çocukların daha uzun, karmaşık ve kurallı cümlelerle sohbet etmesi beklenir.
- 3 yaşında sohbet eden, sorular soran çocuklar 4 yaşından itibaren yeni şeyler öğrenmeye meraklıdır.
Ancak bebeklik döneminde
- diğer bebeklerden daha az sesler çıkardığı,
- çıkardığı ses çeşitliliğinin sınırlı sayıda olduğu ve
18-36 ay arasında ise
- sınırlı sayıda sözcük söyleyen,
- sözlü iletişim kurmak yerine yoğun olarak jest ve mimikleri kullanan çocuklarda bu duruma gecikmiş dil ve konuşma sorunu denir. Çocuğun dil gelişimi mutlaka bir dil ve konuşma terapisti tarafından değerlendirilmelidir.
Özellikle dil gelişiminde gecikme olan çocukların erken müdahalesinde ebeveyn eğitimini terapi sürecinin etkililiğini artırır. Bu düzenlemeler ile amaç çocuk-ebeveyn arasındaki etkileşim ile dil gelişimini desteklemektir.
Dil gelişiminde gecikme olan çocuklar zamanında yapılan müdahalelerle yaşıtlarıyla aynı dil becerilerini kazanırlar. Erken müdahale edilmeyen çocukların %30’u okul çağında ciddi akademik ve sosyal sorunlar yaşamaktadırlar. Bu nedenle çocukların olabilecek
- en erken dönemde,
- ebeveyninin de desteklenerek,
- günlük yaşam rutinleri içerisinde,
- etkileşim fırsatlarını artırıcı stratejilerin öğretildiği müdahaleler önemlidir.
Sosyal etkileşim ve dil bozukluğu